Tầm soát cổ tử cung và những thông tin quan trọng cần biết

Ung thư cổ tử cung hiện là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thứ hai ở phụ nữ, chỉ sau ung thư vú. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 4.200 ca mắc mới và 2.400 ca tử vong do căn bệnh này, theo thống kê từ Globocan năm 2018. Tầm soát cổ tử cung, đặc biệt là đối với phụ nữ trên 30 tuổi, đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm nguy cơ. Nhờ đó, các biện pháp theo dõi và can thiệp kịp thời có thể được thực hiện, nâng cao cơ hội sống và giảm thiểu rủi ro đáng kể.

KHÁI NIỆM TẦM SOÁT CỔ TỬ CUNG LÀ GÌ?

Tầm soát ung thư cổ tử cung là một phương pháp quan trọng giúp phát hiện sớm các tế bào bất thường và tiền ung thư tại khu vực cổ tử cung – vị trí kết nối giữa âm đạo và tử cung ở phụ nữ. Bình thường, cổ tử cung có màu hồng nhạt, với lớp tế bào vảy mỏng và phẳng, còn ống cổ tử cung được tạo thành từ các tế bào trụ. Vùng giao thoa giữa hai loại tế bào này, gọi là vùng chuyển tiếp, là nơi các tế bào bất thường có thể xuất hiện và phát triển thành ung thư cổ tử cung.

Thực hiện tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm những bất thường, từ đó có thể can thiệp kịp thời, giảm nguy cơ phát triển ung thư. Theo số liệu từ Globocan năm 2020, trên toàn cầu đã ghi nhận khoảng 604.000 ca ung thư cổ tử cung mới và 342.000 trường hợp tử vong, xếp thứ tư trong số các loại ung thư gây tử vong ở phụ nữ.

Tại các quốc gia đang phát triển, căn bệnh này đứng thứ hai về mức độ phổ biến và thứ ba về số ca tử vong. Riêng tại Mỹ, mỗi năm có khoảng 13.960 ca mắc mới và 4.310 ca tử vong, khiến ung thư cổ tử cung trở thành bệnh ung thư phụ khoa gây tử vong thứ ba, sau ung thư tử cung và buồng trứng.

CÁC PHƯƠNG PHÁP TẦM SOÁT CỔ TỬ CUNG PHỔ BIẾN HIỆN NAY

Các phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung phổ biến hiện nay được các chuyên gia khuyến nghị, bao gồm:

1. Khám phụ khoa định kỳ

Vì ung thư cổ tử cung thường phát triển âm thầm ở giai đoạn đầu mà không có triệu chứng rõ ràng, nhiều trường hợp chỉ được phát hiện khi bệnh đã tiến triển. Do đó, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên khám phụ khoa định kỳ từ 6 tháng đến 1 năm một lần.

Dù khám phụ khoa thông thường không thể khẳng định sự hiện diện của ung thư cổ tử cung, nhưng nó cho phép bác sĩ phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, tổn thương hay viêm nhiễm và chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu khi cần thiết.

2. Kiểm tra trực quan với axit axetic (VIA)

Phương pháp VIA thực hiện bằng cách thoa một lượng nhỏ giấm trắng lên cổ tử cung. Nếu khu vực này chuyển màu trắng, đó có thể là dấu hiệu của sự bất thường. VIA là phương pháp sàng lọc sơ bộ, giúp bác sĩ đưa ra đánh giá ban đầu và chỉ định xét nghiệm chuyên sâu nếu cần để xác định rõ hơn.

3. Soi cổ tử cung

Soi cổ tử cung là kỹ thuật sử dụng thiết bị phóng đại chuyên dụng, cho phép bác sĩ quan sát cổ tử cung với hình ảnh được phóng đại từ 10 đến 30 lần so với kích thước thực. Điều này giúp phát hiện những tổn thương nhỏ mà mắt thường khó thấy.

Bác sĩ cũng có thể sử dụng các dung dịch như axit axetic hoặc lugol để làm nổi bật các khu vực tổn thương. Nếu phát hiện có bất thường, bác sĩ sẽ lấy một mẫu mô nhỏ từ cổ tử cung để sinh thiết và phân tích dưới kính hiển vi, giúp chẩn đoán chính xác.

4. Các xét nghiệm chuyên sâu tầm soát ung thư cổ tử cung

Xét nghiệm Pap

Đây là phương pháp phổ biến để phát hiện các thay đổi bất thường của tế bào cổ tử cung, có thể dẫn đến ung thư. Bác sĩ thu thập mẫu tế bào từ cổ tử cung bằng một bàn chải mềm, sau đó gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích sự hiện diện của các tế bào bất thường và virus HPV.

Xét nghiệm HPV

Nhằm phát hiện các chủng HPV nguy cơ cao liên quan đến ung thư cổ tử cung. Phương pháp này cho phép nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo, giúp thực hiện các biện pháp phòng ngừa và theo dõi kịp thời. Mặc dù không khẳng định 100% về sự hiện diện của ung thư, xét nghiệm HPV giúp chỉ ra nguy cơ để từ đó có các can thiệp phù hợp.

Xét nghiệm ThinPrep

Đây là phương pháp tân tiến kết hợp xét nghiệm tế bào cổ tử cung và sàng lọc virus HPV. Phương pháp này có khả năng phát hiện hơn 90% nguy cơ ung thư cổ tử cung ở giai đoạn sớm, mang lại hiệu quả cao trong việc tầm soát và ngăn chặn ung thư tiến triển.

LÝ DO NÊN TẦM SOÁT CỔ TỬ CUNG SỚM

Ung thư cổ tử cung là một trong ba nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ trên toàn cầu. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 500.000 ca mắc mới được ghi nhận, trong đó khoảng 250.000 phụ nữ không thể chiến thắng căn bệnh này. Dự đoán đến năm 2030, con số tử vong có thể vượt ngưỡng 400.000, gấp đôi số ca tử vong do các biến chứng thai kỳ.

Điều đáng báo động là ung thư cổ tử cung đang có xu hướng “trẻ hóa,” trong khi các triệu chứng ban đầu của bệnh thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với những vấn đề phụ khoa thông thường. Chỉ khi các triệu chứng nghiêm trọng hơn xuất hiện như rong kinh, chảy máu không trong chu kỳ kinh nguyệt, hoặc đau khi quan hệ tình dục người bệnh mới đi khám, và phần lớn lúc này bệnh đã ở giai đoạn tiến triển.

Khi đó, ung thư đã xâm lấn các mô lân cận, khiến việc điều trị phức tạp hơn và làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Những biện pháp điều trị nghiêm ngặt như cắt bỏ tử cung, buồng trứng hoặc điều trị hóa xạ có thể kéo theo các biến chứng vô sinh, lấy đi cơ hội làm mẹ, thậm chí đe dọa tính mạng.

AI NÊN TẦM SOÁT CỔ TỬ CUNG?

Theo chuyên gia Phòng Khám Đa Khoa Bình Thuận ở ngay 02 Nguyễn Gia Tú, Phú Thuỷ, Tp. Phan Thiết, Bình Thuận, một số nhóm phụ nữ nên cân nhắc việc tầm soát ung thư cổ tử cung sớm để bảo vệ sức khỏe của mình:

► Phụ nữ trong độ tuổi trung niên, đặc biệt là những người có nguy cơ cao và chưa từng thực hiện các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung. Mặc dù tầm soát thường được khuyến khích cho nhóm tuổi này, phụ nữ từ 21 tuổi trở lên cũng có thể bắt đầu kiểm tra định kỳ để an tâm hơn.

► Những ai gặp phải các triệu chứng bất thường như rong kinh hoặc chảy máu ngoài kỳ kinh nguyệt, cần nhanh chóng thăm khám để kịp thời phát hiện và điều trị.

► Phụ nữ có cảm giác đau rát khi quan hệ tình dục, một dấu hiệu có thể cảnh báo về các vấn đề sức khỏe phụ khoa cần chú ý.

► Người mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa mạn tính cũng thuộc nhóm nên chủ động tầm soát sớm, bởi tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung.

Tầm soát cổ tử cung và những thông tin quan trọng xoay quanh đều được cập nhật qua bài viết trên đây. Mong rằng bài viết hữu ích và nếu cần được tư vấn hỗ trợ vui lòng click khung chat ở cuối bài lập tức có chuyên gia giải đáp ngay.